Hiện nay, nhiều người mắc các bệnh lý liên quan đến tuyến giáp, đặc biệt là ung thư tuyến giáp. Chính vì vậy, phương pháp sinh thiết tuyến giáp sẽ giúp chẩn đoán chính xác các căn bệnh về tuyến giáp nguy hiểm. Qua bài viết này, Hệ thống Y tế Medic sẽ chia sẻ về những thông tin sinh thiết tuyến giáp cần biết tới bạn đọc.
Nội dung chính
1. Sinh thiết tuyến giáp là gì?
Tuyến giáp là một bộ phận nội tiết lớn và quan trọng trong cơ thể, có chức năng lưu trữ và sản xuất các hormon trong quá trình trao đổi chất. Chúng là hình cánh bướm, nằm phía trước của cổ, bên trên khí quản, bên dưới thanh quản.
Sinh thiết tuyến giáp được thực hiện khi có những nghi ngờ về các bệnh lý nguy hiểm ở tuyến giáp được phát hiện qua chẩn đoán hình ảnh. Đây là kỹ thuật lấy mẫu mô bệnh phẩm, sau đó giải phẫu chúng trong phòng thí nghiệm dưới kính hiển vi.
Việc thực hiện sinh thiết có vai trò quan trọng trong quá trình chẩn đoán và điều trị các căn bệnh nguy hiểm ở tuyến giáp.
2. Vì sao cần thực hiện chọc sinh thiết tuyến giáp
Mục đích của sinh thiết tuyến giáp là giúp phát hiện và điều trị kịp thời những bệnh nguy hiểm ở tuyến giáp, đặc biệt là ung thư tuyến giáp. Kỹ thuật này còn hỗ trợ phân biệt các bệnh lý khác nhau và xác định tình trạng bệnh.
Hầu hết các bệnh lý về tuyến giáp, bác sĩ đều có thể biết được nguyên nhân sau khi thăm khám. Mặc dù vậy, trong một số trường hợp cần thực hiện chọc sinh thiết tuyến giáp để chắc chắn với chẩn đoán bệnh và có phương án điều trị phù hợp. Những trường hợp cần được xét nghiệm sinh thiết như:
- Nang tuyến giáp: Đây là một khối bất thường, bên trong chứa dịch, bệnh nhân sẽ cảm thấy đau và khó nuốt. Dịch bên trong khối có thể có chứa tế bào ung thư nên cần thực hiện chọc hút dịch để tiến hành sinh thiết.
- Bướu giáp mạch (Bệnh Grave hay Basedow): Có tình trạng phì đại tuyến giáp do hệ miễn dịch kích thích khiến cho tuyến giáp chế tạo và tiết ra nội tiết tố nhiều hơn so với bình thường. Thông thường, bệnh này sẽ được phát hiện thông qua xét nghiệm máu, tuy nhiên trong một vài trường hợp vẫn cần thực hiện sinh thiết.
- Viêm tuyến giáp Hashimoto: Đây là tình trạng bệnh ngược lại với bệnh Grave, lúc này tuyến giáp chế tiết ra ít nội tiết tố hơn bình thường do bị hệ miễn dịch cơ thể tấn công và gây tổn hại.
- Nhiễm trùng: Tuyến giáp có tình trạng sưng, đau và nóng, đôi khi có thể xuất hiện mủ.
- Bướu cổ (hay phì đại tuyến giáp lành tính): Xuất hiện tình trạng có khối cộm ở tuyến giáp khiến cho người bệnh cảm thấy khó thở, khó nuốt do bị chèn ép cấu trúc xung quanh tuyến giáp.
- Ung thư tuyến giáp: Là loại ung thư tuyến nội tiết thường gặp, chiếm khoảng 1% trong các loại ung thư.
3. Các phương pháp sinh thiết tuyến giáp được ứng dụng phổ biến
Chọc sinh thiết tuyến giáp là một thủ thuật được ứng dụng phổ biến tại nhiều cơ sở y tế hiện nay. Thực hiện sinh thiết có nhiều kỹ thuật khác nhau, tùy theo trường hợp mà bác sĩ sẽ chỉ định phương pháp phù hợp. Có 2 phương pháp được áp dụng hầu hết các bệnh viện:
3.1. Sinh thiết bằng kim nhỏ (Chọc hút sinh thiết – FNAC)
Chọc hút tuyến giáp bằng kim nhỏ là một trong những phương pháp sinh thiết được áp dụng phổ biến bởi chúng ít xâm lấn nhất. Thủ thuật sinh thiết này được kết hợp với siêu âm để xác định chính xác vị trí cần lấy mẫu sinh thiết.
Bác sĩ sử dụng kim nhỏ bằng kim lấy máu thông thường để lấy mẫu bệnh phẩm. Thực hiện chọc hút tại nhiều vị trí khác nhau ở tuyến giáp hoặc các hạch bạch huyết. Quá trình thực hiện sẽ diễn ra trong khoảng 30-40 phút.
3.2. Sinh thiết bằng kim lõi (Core Biopsy)
Kỹ thuật lấy mẫu sinh thiết bằng kim lõi cũng tương tự kỹ thuật chọc hút bằng kim nhỏ. Tuy nhiên, kim sinh thiết có kích thước lớn hơn, việc này sẽ giúp lấy được nhiều mẫu mô hơn. Chính vì vậy, phương pháp này sẽ mang lại kết quả chính xác cao hơn so với sinh thiết bằng kim nhỏ.
4. Quy trình thực hiện sinh thiết tuyến giáp
Vì phương pháp sinh thiết bằng kim nhỏ và sinh thiết bằng kim lõi là kỹ thuật khá đơn giản, không cần chuẩn bị quá nhiều trước khi sinh thiết. Chủ yếu dựa trên các loại thuốc bệnh nhân đang sử dụng và tình trạng bệnh nền mà bác sĩ thăm khám, tư vấn phù hợp.
Tại ngày thực hiện kỹ thuật chọc sinh thiết tuyến giáp, bác sĩ sẽ siêu âm để xác định chính xác vị trí và đánh giá lại nhân tuyến giáp thêm một lần nữa. Khi thực hiện lấy mẫu, bệnh nhân không cần phải gây mê. Quá trình diễn ra trong khoảng 30-40 phút tuỳ thuộc vào lượng tế bào cần lấy. Sau khi thực hiện xong, mẫu bệnh phẩm sẽ được bảo quản và mang tới phòng thí nghiệm để tiếp hành giải phẫu mẫu.
Người bệnh được nghỉ ngơi sau khi lấy mẫu sinh thiết, sau đó có thể trở về nhà và chờ kết quả. Thông thường, quá trình xem xét, kiểm tra và đánh giá mẫu mô thường mất từ 5-7 ngày kể từ ngày lấy mẫu sinh thiết. Thông thường, bác sĩ sẽ thông báo kết quả và phương án điều trị bệnh vào ngày hẹn tái khám.
5. Những biến chứng có thế xảy ra khi thực hiện sinh thiết
Sau khi thực hiện quy trình sinh thiết, người bệnh sẽ cảm thấy đau nhói ở cổ. Vị trí lấy mẫu sẽ sưng và đau khoảng từ 1-2 ngày, lúc này có thể sử dụng thuốc giảm đau. Ngoài ra, hãy thông báo với bác sĩ nếu gặp tình trạng sau:
- Sốt
- Khó nuốt
- Hạch bạch huyết ở cổ sưng
- Có dấu hiệu của nhiễm trùng như: Đau, sưng, đỏ tại vị trí sinh thiết hoặc các vị trí xung quanh. Có thể xuất hiện mủ ở vị trí sinh thiết.
Sinh thiết tuyến giáp là một kỹ thuật đơn giản, ít xâm lấn nên không có quá nhiều mối rủi ro tiềm ẩn. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn thì bệnh nhân nên lựa chọn cơ sở y tế uy tín, chất lượng.
